ماتی زبانئے میاناُستمانی رۆچ
سال 1999 ایسّاییا تپاکێن راجانی گلا 21 پروری په ماتی زبانئے مزنداشتا گچێن کرت.
دنیایا بازێن سرزۆر و شوونیستێن سرکارانی شۆندات همے بوتگ که وتی ملکانی تها تهر تهرێن زبان و دۆد و ربێدگان گار بکننت، تانکه هما دابا که ملک “یکّ” اِنت، راج و زبان و دۆد و ربێدگ هم یکّ ببنت. په همے شۆنداتئے دێما برگا بازێن مردمے چه وتی انسانی هکّ و اۆبالان زبهر بوتگاَنت. اے هکومت و سرکاران مردم هم کشتگ، بازێنے آزار داتگ و اشانی دستا بازێنے بندیجاهانی وئیلان دئور دئیگ بوتگاَنت.
انچێن ملکان کَسانێن چکّ، همک سالا وتی وانگا گۆن گئیرِماتی زبانان بنگێجَ کننت و اے نیاما زهنی و روهی تاوانانی آماچَ بنت. آ گۆن وتی جانئے رَگ رَگا گۆن همے مارشتا گر و چانک اَنت که جهل جنگ بوتگ و پرککاریئے آماچ اَنت. چه اشیا گۆن بازێن زهنی و روهی درد و دۆران گلاێشَ بنت.
اێرانئے زبانی و ربێدگی درۆشم بدلێنگئے شۆندات چه سرزۆرێن رزا شاه پهلئویا بنگێج بوت و گۆن اسلامی جمهوریئے آیگا دێما شتگ و رئوان اِنت. مهر ماهئے ائولی رۆچ بزان سپتمبرئے 23 که چکّ وتی نۆکێن وانگی سالا، اێرانا بنگێجَ کننت، په گئیرِپارسیێن چکّان، امێت و شادهیئے جاها زبهریئے کلئو و پئیگام اِنت. کَسانێن چکّ چه وتی انسانی هکّ و اۆبالئے بنیاتی چیزّان زبهرَ بنت و اشیئے آسر په آیان درد و تئورشتَ بیت.
اێرانا بازێن کئوم و راج نندۆک اَنت و پارسی اێوکا یک راجێئے زبان اِنت، بله اێرانئے سرزۆرێن سرکاران گۆن وتی راجپرستی دیدانکا، پارسی زبان په زۆرانسرێن همدرۆشمێنگا آیدیولوجیکێن لَٹّے کرتگ و گۆن همشیا، ڈنّهکومتێن کئوم و راجانی سرا اُرشش کرتگ.
تُرے ماتی زبانا وانگ، سجّهێن انسانی هکّ و اۆبالانی منّشت و پئیمانان آتکگ و بهرے چه انسانئے بنیاتی هکّان اِنت، و اێرانئے سرکارا هم آ دستنام کرتگاَنت، بله اێرانا که بازێن زبان و دۆد و ربێدگ هست، چکّانی گێشترێنیا په ماتی زبانئے وانگ و ماتی زبانا وانگا مۆه نرستگ (کمّ و گێش هپتاد پِرسنت).
اێرانئے اسلامی آشۆپا 43 سالَ گوَزیت. تُرے اێرانئے سررهبندئے پانزدهمی و نۆزدهمی بندان چش آتکگ که پارسیئے کرّا آ دگه ماتی زبان وانێنگ ببنت، بله اسلامی رجیما نه تهنا وتی جندئے همے منّتگێن بندانی سرا کار نکرتگ، پدّرا و مِکّامکّی وتی یکٹۆلگی، شوونیستی و پرکَهی سرشتا، چه گێشا گێش پێشداران اِنت.
اێرانئے وانگجاهان گئیرِپارسیێن ماتی زبانانی نئوانێنگ تپاکێن راجانی گلئے رزُلوشن، ائی/آر ای اس/61 /266ئے پرۆشگ و ڈالچار کنگ اِنت که 16 مئی 2007آ، دئیگ بوتگ و اشیئے تها چه باسکێن ملکانی سرکاران لۆٹگ بوتگ که سجّهێن زبانانی دێمپانی و پلّگا بکننت. انچش سال 2008 »زبانانی میاناُستمانی رۆچ» نامێنگ بوت.
بلۆچستان استمانئے گل گوَستگێن سالانی پئیما ماتی زبانئے میاناُستمانی رۆچا سجّهێن بلۆچ راجا مرادباتَ گوَشیت و چه بلۆچستانئے دْراهێن اُستمانا دزبندیَ کنت که په وتی ماتی زبانئے وانگ، وانێنگ و دێمرئویا وتی گێشترێن جهدا بکننت.
بلۆچستان اُستمانئے گل
پروری 2022