نداشتن شناسنامه، دلیل عمده بازماندن کودکان سیستان و بلوچستان از تحصیل
حمیرا ریگی، فرماندار شهرستان قصرقند و نخستین فرماندار زن ایران در گفت‌و‌گو با خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) درباره درصد بالای محرومیت کودکان و نوجوانان این استان از تحصیل گفت:
“در بحث بازماندگان از تحصیل ها توفیقاتی حاصل شده اما هنوز این شرایط وجود دارد و الان درصد بالایی از بازماندگان از تحصیل افراد فاقد شناسنامه هستند. برخی‌ها ایرانی هستند که به دلیل مشکلات اقتصادی و فرهنگی نتوانستند، صاحب شناسنامه شوند و بخشی دیگر اتباع بیگانه هستند که به دلیل هم مرز بودن در سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنند و بچه هایشان متولد ایران هستند، از سوی دیگر اتباع بیگانه‌ای هستند که با زنان ایرانی ازدواج کرده‌اند و بچه های آنها فاقد هویت هستند.”
به گفته ریگی، مدارس مخصوص بازماندگان از تحصیل با کمک گروه‌های خیریه و اعتبارهای دولتی برای آموزش چنین کودکانی راه‌اندازی شده است.
هرچند شناسنامه‌نداشتن تنها مشکل کودکان بازمانده از تحصیل نیست. به گفته ریگی، سن پایین ازدواج در میان دختران یکی از دلایل ترک تحصیل آنها است. مشکلات معیشتی و فقر نیز دیگر دلیل بازماندن کودکان از تحصیل است.
او در دسترس‌نبودن مراکز آموزشی برای کودکان مناطق محروم را یکی دیگر از علل ترک تحصیل آنها می‌داند.
علیرضا نخعی، مدیرکل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان خرداد گذشته از شناسایی ۱۶۹ هزار کودک «لازم التعلیم» تنها در این استان خبر داده بود.
فرماندار قصرقند اما اوضاع را بهتر از گذشته ارزیابی می‌کند و مدعی است که «سطح دانش اجتماعی و علمی مردم بالا رفته و وضعیت معیشت نسبت به گذشته بهبود یافته است.» او همچنین از افزایش دسترسی مردم به مراکز آموزشی و افتتاح مدرسه در اغلب روستاها خبر داده است.
آموزش ابتدایی همگانی در ایران بر اساس قانون اجباری است و دولت وظیفه دارد تا امکانات لازم برای آن را فراهم آورد.
در حال حاضر براساس نتایج مرکز پژوهش‌های مجلس، سه میلیون و ۲۰۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل در ایران وجود دارد. آنها یا از ابتدا مدرسه نرفته‌اند و بیسواد محسوب می‌شوند، یا وادار به کناره‌گیری از تحصیل شده اند.
بر اساس آخرین آمارها، استان سیستان و بلوچستان با ۱۸ درصد نرخ بی‌سوادی در گروه سنی ۱۰ تا ۴۹ سال بالاترین میزان بی‌سوادی را در کشور داراست.
