تاوان ترک تحصیل برای قربانیان فقر در سیستان و بلوچستان

فقر شدید در سیستان و بلوچستان به عنوان عامل توسعه بیسوادی و ترک تحصیل روز به روز شدت می گیرد .

هوا سرد است، سوز باد از لا به لای درزهای کاه گلی و چوبی به خانه وارد می شود، کودکی نیز در انتظار شروع یک روز کاری به سر می برد، امروز باید گوسفندان را به چرا ببرد، از تمام گله ی گوسفند مردنی تنها سه گوسفند متعلق به پدرش است. کتابی را نیز لابه لای بقچه ی وعده ناهار گذاشته تا اگر وقت شد شعری از سعدی را در ادبیات تو در توی این زندگی مطالعه کند، ادبیاتی که برای شکم گرسنه و لباس های ژنده او ارزش چندانی ندارد، قافیه ‘های های’ و ‘هوی هوی’ را بیشتر از اشعار کتاب دوست دارد، گرچه در دل سودای هزاران شعر دارد اما سایه فقر با نجوای دهشت انگیز خود بر سر او و خانواده اش افکنده شده و این کودک خوب می داند که شکم گرسنه خواهر کوچکترش به کار روزانه او بستگی دارد. ماجرا از جایی دردناکتر می شود که بدانیم این حال و روز بسیاری از کودکان منطقه سیستان است که فقر و تنگدستی مانع از ادامه تحصیل آنان شده است. **عامل فقر در سیستان منطقه سیستان با پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون از دیرباز به عنوان دیار رستم و زمین های حاصلخیز معروف بوده به طوری که در ادبیات ایران زمین بارها از آن به عنوان انبار غله ایران یاد شده است اما از زمان قطع شریان اصلی دریاچه هامون یعنی رودخانه هیرمند از سال 1376 ،این منطقه نیز رونق کشاورزی خود را از دست داد و مردم آن رو به تجارت مرزی سنتی آورده و معیشت زندگی خود را از راه دادو ستد با مردم کشور همسایه تامین می کردند، اما پس از ایجاد دیوار امنیتی در نزدیکی مرز در سالهای اخیر در این منطقه رونق تجاری نیز ازبین رفت و خیل عظیمی از مردم این منطقه بی کار شدند. فشار اقتصادی، شرایط شکننده جوی و نبود برنامه های حمایتی از سوی دولت وقت سبب آغاز مهاجرت های بزرگ از این منطقه شد بطوری که بر اساس آمار غیر رسمی تا هشت هزار خانوار نیز از این منطقه کوچ کرده اند. ** تاثیر فقر بر ترک تحصیل در سیستان پ.ق. مدیر یکی از دبیرستان های متوسطه دوم شهرستان زهک واقع در منطقه سیستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: هر سال تعدادی از دانش آموزان این مدرسه به علت مشکلات اقتصادی ترک تحصیل می کنند. وی ادامه داد: بیشتر این کودکان از خانواده های کشاورز یا افراد کارگر و بی بضاعت هستند و به علت های مختلف از جمله برای کمک به والدین در تامین مخارج زندگی ترک تحصیل می کنند. وی افزود: سال قبل یکی از دانش آموزان با استعداد این مدرسه برای ثبت نام حاضر نشد که پس از پیگیری های مکرر مشخص شد تصمیم به ترک تحصیل گرفته است که به منظور دیدار با والدین وی به منزل آنها رفتیم. وی تصریح کرد: پدر این دانش آموز علت اصلی حضور نیافتن فرزندش را برای نام نویسی در مدرسه ناتوانی در تهیه لباس مناسب برای او دانست که با اصرار زیاد و کمک سایر همکاران فرهنگی هزینه لباس و لوازم التحریر این دانش آموز و خواهر کوچکتر او فراهم شد. وی خاطر نشان کرد: با وجود تمام درخشش های این دانش آموز در سال قبل، او امسال به مدرسه نیامد و مشخص شده است که برای کارگری به یزد رفته است. پ.ق. بیان کرد: این نمونه، مشتی از خروار است و دانش آموزان بسیاری در این منطقه هستند که استعدادهای درسی خود را بخاطر فقر از دست داده اند. یکی دیگر از معلمان شهرستان هامون در منطقه سیستان به خبرنگار ایرنا گفت: از ابتدای سال تحصیلی تا کنون بیش از 9 دانش آموز دختر که از لحاظ درسی نیز خوب بوده اند ترک تحصیل کرده اند. وی که از ذکر نامش خودداری کرد ادامه داد: پیگیری های بسیاری انجام شده و با وجود اینکه هنوز نام این کودکان از لیست های حضور و غیاب حذف نشده است، والدین آنها نظر قطعی خود را مبنی بر ترک تحصیل کودکان شان اعلام کرده اند. وی افزود: علت اصلی ترک تحصیل این کودکان فقر خانواده های آنان است زیرا از یکسو توان مهیا کردن لوازم التحریر فرزندشان را نداشته و از سوی دیگر با فرستادن کودکان به مدرسه نیروی کار کمتری در اختیار دارند. وی بیان کرد: در برخی موارد که معلمان و خیرین هزینه تحصیل این کودکان را برعهده گرفته اند برخی خانواده ها رضایت خود را برای ادامه تحصیل کودکانشان اعلام کردند. یکی دیگر از معلمان دوره متوسطه اول منطقه سیستان نیز گفت: دانش آموزان این منطقه استعداد های بسیار خوبی دارند و در صورت حمایت های لازم می توانند در عرصه های مختلف بدرخشند. وی که خود را با نام مستعار «ا.م» معرفی کرد افزود: بسیاری از دانش آموزان این منطقه با دست های پینه بسته که به علت فعالیت خار زنی با تیشه بوجود آمده است سر کلاس حاضر می شوند. وی بیان کرد: این کودکان علاقه زیادی به درس دارند اما به راحتی از ترک تحصیل سخن می گویند و بصورت مکرر ترک تحصیل کرده اند. وی خاطر نشان کرد: فقر اصلی ترین عامل بازماندن از تحصیل در منطقه سیستان است که با وجود تلاش های بسیار هنوز هم ادامه دارد. ** 90 هزار دانش آموز سیستانی درگیر با فقر معاون مدیرکل و مدیر آموزش و پرورش شهرستان زابل در شمال سیستان و بلوچستان در اینباره گفت: منطقه سیستان با پنج شهرستان و 6 منطقه آموزش و پرورش دارای 90 هزار و 801 دانش آموز است. علی اکبر بزی ادامه داد: دانش آموزان این منطقه استعداد های بسیار خوبی دارند به طوری که هر سال برخی از رتبه های عالی کنکور را به خود اختصاص می دهند. وی افزود: هم اینک شرایط منطقه سیستان در همسنجی با سالهای گذشته بسیار متفاوت است. وی تصریح کرد: مشکل اصلی مردم سیستان مسائل اقتصادی است که کاهش درآمد مردم را می توان از مقایسه تعداد اتوبوس های در رفت و آمد این منطقه در سالهای قبل با بیش از 780 دستگاه اتوبوس که اینک به چهار دستگاه اتوبوس تقلیل پیدا کرده، متوجه شد. مدیر آموزش و پرورش شهرستان زابل خاطرنشان کرد: اقتصاد و درآمد خانواده ها رابطه مستقیمی با شکوفایی دانش آموزان دارد. بزی بیان کرد: دولت یازدهم اقدامات قابل تقدیر بسیاری در منطقه سیستان انجام داده است. **جذب 96 هزار بازمانده از تحصیل در سیستان و بلوچستان و باز بودن باب ترک تحصیل در سیستان مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: 96 هزار و 263 بازمانده از تحصیل در 2 سال اخیر در این استان جذب شده اند. علیرضا نخعی ادامه داد: این تعداد از افراد جذب شده دو سوم بازماندگان از تحصیل سیستان و بلوچستان را تشکیل می دهند. وی اظهار داشت: 762 مدرسه در 2 سال اخیر به منظور فراهم کردن فضای آموزشی برای همه افراد لازم تعلیم در سیستان و بلوچستان راه اندازی شده است. وی ادامه داد: بیشترین آمار بازمانده از تحصیل در سیستان و بلوچستان با حدود 20 هزار نفر به حاشیه شهر زاهدان اختصاص دارد که 12 هزار نفر آنان تاکنون جذب شده اند. مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان تصریح کرد: در تلاش هستیم مشکل بازماندگان از تحصیل استان تا 2 سال آینده برطرف شود. گرچه فعالیت های بسیاری برای جذب این تعداد بازمانده از تحصیل انجام شده است اما باید توجه داشت که فقر می تواند عامل جلوگیری از پیشرفت تمام مردم به ویژه دانش آموزان به عنوان آینده سازان کشور در فصل مهمی از شکفتن زندگی باشد.