مرگ امپراتور آستان قدس رضوی و یکی از صندوقداران ثروت شخصی (کشور ایران) خامنه ای

عباس واعظ طبسی که هنگام مرگ 80 سال داشت، از سال 57 تاکنون به عنوان نماینده ولی فقیه، امپراتوری عظیم مالی آستان قدس رضوی را اداره می کرد. او از نظر سیاسی، به اکبر هاشمی رفسنجانی نزدیک بود. در سال های اخیر، ظهور «احمد علم الهدی»، امام جمعه مشهد که حامی دوآتشه علی خامنه ای است، سبب ایجاد یک دوقطبی سیاسی در خراسان رضوی شده بود. با این حال، طرفین کوشیدند دامنه تنش ها محدود بماند.
«عباس واعظ طبسی»، نماینده مردم مشهد در مجلس خبرگان رهبری صبح امروز درگذشت. او هفتم اسفند، ساعتی پس از رای دادن در انتخابات، دچار حمله تنفسی شد، به بیمارستان منتقل شد و از همان روز تحت مراقبت بود. بسیاری از سیاستمداران ارشد جمهوری اسلامی در روزهای اخیر به بیمارستان «امام رضا» مشهد رفتند و با او وداع کردند.

عباس واعظ طبسی در انتخابات دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری ثبت نام نکرد و مهم ترین غایب این انتخابات محسوب شد. غیبت واعظ طبسی در انتخابات اخیر از این نظر مهم بود که پس از مرگ «محمدرضا مهدوی کنی»، او یک نام مهم در فهرست کاندیداهای احتمالی برای ریاست مجلس خبرگان بود.

عباس واعظ طبسی که هنگام مرگ 80 سال داشت، از سال 57 تاکنون به عنوان نماینده ولی فقیه، امپراتوری عظیم مالی آستان قدس رضوی را اداره می کرد. او از نظر سیاسی، به اکبر هاشمی رفسنجانی نزدیک بود. در سال های اخیر، ظهور «احمد علم الهدی»، امام جمعه مشهد که حامی دوآتشه علی خامنه ای است، سبب ایجاد یک دوقطبی سیاسی در خراسان رضوی شده بود. با این حال، طرفین کوشیدند دامنه تنش ها محدود بماند.

واعظ طبسی از قدرتمندترین حاکمان محلی ایران بود. پیش از این، موسسه «ایران فوکوس» گزارشی منتشر کرد که در آن ثروت خانواده واعظ طبسی را 770 میلیون دلار تخمین زده و او را ششمین ثروتمند ایرانی معرفی کرده بود.

آستان قدس رضوی را بزرگ ترین موقوفه جهان لقب داده اند. این نهاد حداقل در 12 استان موقوفه دارد و از دادن مالیات هم معاف است. علاوه بر این، دولت ایران سالانه حداقل 40 میلیارد تومان به عنوان حق اجاره به این نهاد می پردازد که مربوط به موقوفه ها است.

تمامی فعالیت های اقتصادی – تجاری این موسسه مذهبی از سوی «سازمان اقتصادی رضوی» انجام می شود. این موسسه در سال 1377 تشکیل شده و دارای 90 شرکت است. این شرکت ها به هیچ دستگاه نظارتی دولت یا مجلس پاسخ‌گو نیستند و تنها مرجع نظارت و كنترل بر آن ها، «معاونت نظارت و حسابرسی دفتر رهبری» است.

فعالیت شرکت ها و موسسه های اقتصادی آستان قدس رضوی شامل پنج گروه از شرکت ها و موسسه های صنعتی مانند «سیمان سمنگان»، «معدن و گرانیت» و «تولید فرش»، صنایع غذایی مانند «فرآورده های لبنی» و «قند، نان و خمیر مایه»، کشاورزی مانند «عمران و جنگل های قدس رضوی»، «مزرعه نمونه» و «موقوفات و کشاورزی جنوب خراسان»، خدماتی و عمرانی از قبیل «داروسازی ثامن»، «بتن و ماشین رضوی»، «کارگزاری رضوی» و «منطقه ویژه اقتصادی سرخس» و خودرو سازی مانند «شهاب خودرو»، «شهاب یار» و «کمباین سازی» است که سالانه هزاران میلیارد ریال را نصیب آستان می کند.

علاوه بر این، آستان قدس رضوی در برخی شرکت های مادر مانند «فولاد مبارکه» نیز سهام‌دار است و حدود 43 درصد از زمین‌های مشهد را در اختیار دارد. برخی تحلیل گران ارزش زمین هایی که در مالکیت آستان قدس قرار دارد را 20 میلیارد دلار تخمین زده اند.

حضور سالانه 20 میلیون مسافر داخلی و خارجی که برای زیارت قبر امام هشتم شیعیان به مشهد می روند، یک فرصت بی نظیر اقتصادی برای درآمدزایی این موسسه مذهبی ایجاد کرده است؛ فرصتی که اگرچه به رونق اقتصادی و گردش‌گری شهر مذهبی مشهد کمک کرده ولی برنده اصلی این ماجرا، آستان قدس رضوی است.

در طول سه دهه گذشته، نام مسوولان آستان قدس رضوی با پرونده های پرحاشیه زیادی گره خورده است. از مهم ترین این پرونده ها می توان به پرونده «المکاسب»، اختلاس شرکت «مهاب قدس» و هم‌چنین اختصاص یک میلیارد و 500 میلیون تومان برای تولید یک مستند توسط «سحر ریحانی»، کارگردان جوان ایرانی اشاره کرد.

«ناصر واعظ طبسی»، فرزند واعظ طبسی هم یکی از متهمان پرونده شرکت المکاسب بود. گفته می شد که او اختلاس 100 میلیارد تومانی کرده است اما در نهایت با سپردن وثیقه 5 میلیارد تومانی آزاد شد. این پرونده مربوط به سال 79 است ولی سرانجام در سال 81 دادگاه، ناصر واعظ طبسی را تبرئه کرد.

«مصطفی واعظ طبسی»، دیگر فرزند آیت الله هم در ماجرای مستند یک و نیم میلیارد تومانی سحر ریحانی، نامش به عنوان متهم مطرح شد.

در تازه ترین نمونه، چندی پیش «حمید چیت‌چیان»، وزیر نیرو در برنامه‌ای تلویزیونی از اختلاس ۱۲ هزار میلیارد تومانی در پروژه خط راه‌آهن گرگان، بجنورد، مشهد خبر داد. متهم اصلی این پرونده نیز آستان قدس رضوی بود که به گفته وزیر نیرو، قصد داشت شرکت مهاب قدس را که 12 هزار میلیارد تومان ارزش دارد، به مبلغ 600 میلیارد تومان بخرد. تلاش های دولت برای جلوگیری از این تخلف تاکنون ناکام مانده است. برخی نمایندگان مجلس و قوه قضاییه در این زمینه به نفع آستان قدس رضوی وارد عمل شده اند. به گفته یک مقام وزارت نیرو، «در سطح کلان نظام» درباره آن تصمیم گیری شده است؛ یک نمونه از قدرت دستگاه تحت نظر واعظ طبسی که اکنون پس از مرگ او، مدعیان بسیاری پیدا خواهد کرد. احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در مشهد می تواند یک مدعی باشد؛ «محمود هاشمی شاهرودی» هم این شانس را دارد؛ نام «مهدی خاموشی»، رییس سازمان تبلیغات اسلامی هم در این روزها شنیده شده است. هرچند به نظر می رسد مانند خانواده مهدوی کنی که پس از مرگ وی، حداکثر تلاش خویش را برای حفظ میراث پدر کردند و موفق هم شدند، خانواده واعظ طبسی نیز در صف اول مدعیان ایستاده باشند. آن ها وارث یک منبع عظیم ثروت هستند؛ ثروتی که می تواند قدرت تولید کند، حتی در غیاب پدر.