مشکلات معیشتی گریبانگیر هنرمند موسیقی بلوچستان/ لزوم حمایت دولت

خاش – استاد «رسول بخش» هنرمند موسیقی اصیل بلوچستان که نواختن ساز و قیچک را از دوران کودکی آغاز کرده اکنون با کسب افتخارهای فراوان در بند بیماری است.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها – مصباح ایرندگانی: سیستان و بلوچستان به دلیل قدمت تاریخی و همینطور فرهنگ غنی مردمانش از دیرباز مهد فرهنگ و هنر شرق کشور بوده که یکی از این زمینه های فرهنگی موسیقی اصیل این استان است که متاسفانه طی سالهای اخیر کمتر به آن و همینطور به هنرمندان آن توجه شده است که یک از آن ها استاد «رسول بخش» نوازنده «قیچک» است.

استاد «بخشوک زنگشاهی» معروف به «رسول بخش» در سال ۱۳۲۰ در بخش «آشار» از توابع شهرستان «مهرستان» متولد شد و از همان زمان کودکی در جوار پدر و پدربزرگ خود هنر نواختن ساز و قیچک را آموخت و در ۱۴ سالگی رسما در مجالس مختلف کار نوازندگی را آغاز کرد و در سال ۱۳۸۲ مفتخر به کسب مدرک دکتری افتخاری نواختن ساز و قیچک از کشور انگلستان شد.

سفر به کشورهای مطرح جهان برای نمایش فرهنگ اصیل ایرانی – بلوچی

زنگشاهی طی سال های متعدد از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کشورهای انگلیس، فرانسه، آلمان، سوئد، ایتالیا، نروژ، بلژیک، پرتغال، عمان، قطر، امارات متحده عربی و بسیاری کشورهای دیگر برای نمایش مهارتش در زمینه نواختن ساز و قیچک اعزام شد.

تلاش برای بقای هنر اصیل ایرانی

استاد «رسول بخش» با تحمل شب بیداری و تلاش زیاد تمامی مهارت خود در این هنر را به پسر ۱۲ ساله خود منتقل کرد و اکنون ۲۵ شاگرد زن و مرد از اقصی نقاط استان پهناور سیستان و بلوچستان تحت نظر استاد زنگشاهی در حال فراگیری هنر نواختن ساز و قیچک هستند.

همچنین استاد رسول بخش زنگشاهی آلات نواختن ساز و قیچک به ارث رسیده از پدر بزرگ خود را برای حفظ و آشنایی بیشتر عموم مردم با این هنر کهن به موزه فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان اهداء کرده است.

کسب افتخارات فراوان توسط استاد «زنگشاهی»

استاد «رسول بخش» پس از دریافت مدرک دکتری نواختن ساز و قیچک به صورت پیوسته در نمایشگاه ها و جشنواره های مختلف در سطح کشور و همچنین خارج کشور حضور یافت و در سال ۱۳۹۵ به عنوان یکی از مفاخر ارزشمند کشور تندیس و لوح تقدیر جشنواره موسیقی فجر را از معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد.

مهاجرت از سرزمین آباء و اجدادی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری

متاسفانه چند سال قبل استاد رسول بخش به دلیل متحمل شدن رنج بیماری دیابت پای راست خود را از دست داد و در عمل به توصیه پزشکان ذی ربط برای جلوگیری از پیشرفت بیماری ناچارا سرزمین آباء و اجدادی خود را رها کرد و به شهرستان خاش (به جهت برخورداری از آب و هوای مطلوب تر) مهاجرت کرد.

البته این فقط بخشی از مشکلاتی است که این استاد موسیقی در چند سال اخیر با آن مواجه شده است زیرا جدای از این معلولیت ناخواسته، ۲ فرزند از ۱۷ فرزند این هنرمند نیز دچار معلولیت ذهنی و جسمی هستند.

اقدامات مسئولان در خصوص مشکلات این هنرمند

تیمور کرد زابلی، سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خاش در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: در روزهای نخست مهاجرت استاد زنگشاهی به شهرستان خاش سریعا مسئله تکمیل عضویت در صندوق حمایت از هنرمندان، برقراری پوشش بیمه تکمیلی، پرداخت عوارض نوسازی منزل این هنرمند، تسطیح معابر محله برای تسهیل در تردد با مساعدت ادارات مربوطه و پرداخت کمک هزینه امرار معاش به این هنرمند بزرگ و ارزشی در دستور کار قرار گرفت و همچنین در ادامه رایزنی و مکاتبه با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی سیستان و بلوچستان در آینده نزدیک اقدامات بیشتری برای حل مشکلات استاد زنگشاهی صورت خواهد گرفت.

همچنین ادریس تمندانی، رئیس اداره بهزیستی شهرستان خاش نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: استاد زنگشاهی با توجه به نوع معلولیت به عنوان مددجو در حوزه توانبخشی ثبت شده و به زودی از خدمات سازمان بهزیستی بهره مند می شود و همچنین در خصوص فرزندان معلول این هنرمند نیز هر کدام بسته به نوع معلولیت در حوزه های مربوطه اقدامات لازم از جمله خدمات درمانی و تامین لوازم زندگی در دستورکار قرار می گیرد.

لزوم حمایت دولت برای استمرار هنر نواختن ساز و قیچک در نسل های آینده

در مجموع آن چیزی که واضح است این است که استاد «زنگشاهی» حالا دیگر به دلیل معلولیت توانایی لازم برای پرداختن به کار و امرار معاش و تامین نیاز ها و مایحتاج زندگی خود را ندارد و ضرورت دارد دولت با توجه ویژه برای تامین نیازهای زندگی این هنرمند از پسر ۱۲ ساله وی در حفظ این هنر اصیل و کهن بلوچستانی – ایرانی حمایت کند تا زمینه ی گسترش، استمرار و استقبال از آلات و سبک ساز و قیچک در نسل آینده فراهم شود.

همچنین امیدواریم روزی برسد که هنرمندان سرزمین کهن سیستان و بلوچستان بتوانند با توجه به تنوع فرهنگی این استان تمام تمرکز خود را بر روی هنرشان بگذارند نه اینکه با مشکلاتی عدیده حتی برای تامین ابتدایی ترین نیازهای زندگی خود دست و پنجه نرم کنند.