گزارشی کوتاه از وضعيت بلوچهای مقيم اسکانديناوی
طی سه دهه گذشته تقريبا سـه هزارنفـرازقسمتهای شمالی، شرقی وغربی بلوچستـان اشغالی بعنوان پناهنده سياسی يا اجتماعی به کشورهای اسکانديناوی مهاجـرت کرده و مقيم آن کشورهای پيشرفته هستنـد.
حدود هشتاد و پنج درصد از آن عزيزان هم اکنون مليت دانمارکـی، سوئــدی و نــروژی دارند. پانزده درصـد هم بعنوان متقاضی پناهندگی سياسی منتظـر جـواب هستنــد. وضعيت تحصيلی دانش آموزان و دانشجويان بلوچ در اسکانديناوی بر اساس قانون آموزش و پرورش در دانمارک، سوئد و نروژتحصيـل در مدارس آن سامان رايگان و تا شانزده سالگی اجباری اسـت. بنابراين کليه نوباوگان و فرزندان زيرشانزده سال بلوچ درکشورهای اسکانديناوی همانند بومی ها بايد به مدرسه بروند تا بربستـرپداگـوژی مترقـی و با برخورداری از کليه امکانات آموزشی رشـد کننــد. تحصيلات دوره دبيرستـان ( عمومی و حرفه ای) نيز مجانی است. تبعيـض درمدارس وآموزشگاههای عالی اسکانديناوی غير قانونـــی است.
دانشجويان بلوچ همانند بومی ها با اخذ کمک هزينه و يا وام تحصيلی بدون بهره از صندوق وام تحصيلی دولت مي توانند در دوران تحصيلات عالی از نظر اقتصادی مستقل باشند.
کليه دانش آموزان و دانشجويان بلـــوچ از حقوق کامــلا مســـــاوی با دانش آموزان و دانشجويان سوئــدی، نروژی و دانمارکی برخــوردار هستنــد. تعدادی از جوانان سخت کوش بلوچ هم اکنون در مراکز آموزش عالی و دانشگاههای معتبر اسکانديناوی در شرايطی کاملا آزاد مشغول تحصيـل علم و دانش هستند. همچنين تعداد قابل توجهی موفق به پايان تحصيلات عالی شده و هم اکنون در ادارات دولتی و يا بخش خصوصـی استخـدام رسمـی هستنـد. وضعيت کاری در کشورهای اسکانديناویقوانين کار در سوئد، دانمارک و بخصوص در نروژ پيشرفته ترين قوانين کار در جهان هستند.
بدنبال گفتگو با تعـدادی از عزيزان بلـــوچ که در ادارات دولتی و بخش خصوصی کارمند رسمی هستنـد چند وجه مشترک خيلی زود برايم نمايان شد. همگی عضو سنديکاها يا اتحاديه مربوط به شغل خود هستند. همگی به حقوق صنفی، سياسی و اجتماعی خويش آگاه هستند و از بيمه همگانی و بخصوص بيمه بيکاری برخوردار هستند. اگر فردی کارش را از دست بدهد يا اخراج شود بر اساس قانون حقوق بيکاری دريافت می کند. پرداخت حق عضويت به اتحاديه مربوطه امری مسلم و پذيرفته شده است.
بطور مثال يک دکتر يا مهندس بلوچ از حقوق کاملا مساوی با همکاران بومي برخوردار است. همچنين پرستــار، مددکار اجتماعـی، راننده تاکسی، کارمند مهـد کودک، کارگر ساده، کارمند پسـت، کارمند بانک، استاد دانشگاه ، تکنسين، معلم، کارگر صنعتی، راننده اتوبوس بلوچ حقوق کاملا مساوی با همکاران دانمارکی، نروژی و سوئدی دارند. صلاحيتهای فرد ، سابقه کاری و ميزان تحصيلات حقوق ماهانه وی را تعيين می کند.مثلا حقوق ماهانه يک مهندس مکانيک نروژی با ده سال سابقه کار در بخش خصوصی تقريبا ۹۰۰۰ ( نه هزار ) دلار است. اگر يک مهندس بلوچ با همان شرايط ، مدرک تحصيلی و سابقه کاری همکار وی باشد از حقوق کاملا مساوی برخوردارخواهد بود. البته هردوبايد طبق قانون تقريبا سی درصد ازحقوق خويش را بعنوان ماليات به دولـت پرداخت کنند تا صرف مدارس، دانشگاهها، بيمارستانها، راه و جاده ها و برقراری نظم و امنيت در جامعه شـود. موفقيــت دختــران و زنان بلــوچ در اسکاندينـاوی دهها تن از دختران بلوچ مقيم اسکانديناوی موفق به اخذ مدارک تحصيلی عالی ازدانشگاههای معتبر و مراکز آموزش عالی دانمارک، سوئد و نروژ شده و در ادارات دولتی و بخش خصوصی مشغول بکار هستند. طبق تحقيقاتی که بمل آورده ام تقريبا ۳۵۰ خانم بلوچ در ادارات دولتی در کشورهای اسکانديناوی کارمند رسمی هستند. لازم به ذکر است تعدادی از اين خواهران سخت کوش بچه های خردسال هم دارند که به مهد کودک يا دبستان می روند.
تشکلهای فعال بلوچی در اسکانديناویعلاوه بر حضور فعال نمايندگان احزاب سياسی بلوچستـان ( حزب جمهوری خواه بلوچستـــان، حزب مردم بلوچستــان و جنبش ملی بلوچستــان ) تشکلهای ذيل نيز در اسکانديناوی فعال هستند:
* انجمن بلوچ در سوئد
* انجمن بلوچ در نروژ
* سازمان دانشجويان بلوچ ـ آزاد
* انجمن دفاع از حقوق بشر بلوچستـــان ـ نروژ
* بلوچی زيملی ديوان
* گروه موسيقی گلبانگ
* گروه تلويزيونی رژن
* انجمن فعالان حقوق بشـر بلوچستـــان ـ سوئد* صدای بين المللی برای بازيابی اسرا وناپديدشدگان بلوچ
پروشت ءُ پــروش باتنـت ايران ءُ پاکستـان آزات ءُ آبـــــاد بات گنجيـــــں بلوچستــــان محمــد کـريــم بلـــوچ
پنجـــم توشـــان ۷۰۱۴
بيست و چهارم ماه اوت ۲۰۱۴