هنرمندان سیستان و بلوچستان غرق در مشکلات/از وعده افتتاح بازارچه صنایع دستی تا فروش هنر دست در خیابان

در حالی سیستان و بلوچستان مهد صنایع دستی کشور نام گرفته است که هنرمندان این استان هیچ بازاری برای فروش محصولاتشان نداشته و برای عرضه آثار خود با مشکلات بسیاری روبه رو هستند.

به گزارش عصرهامون، سیستان و بلوچستان را باید مهد صنایع دستی ایران دانست، این استان پهناور از گذشته های بسیار دور تاکنون دارای جایگاه ویژه ای در صنایع دستی بوده است، قدمت برخی از آثار ساخته دست صنعتگران این منطقه به بیش از چندین هزار سال پیش برمیگردد به گونه ای که آثار کشف شده از هنرهای دستی در شهر سوخته بهترین گواه برای قدمت هنرهای دستی این مرز و بوم می باشد.

خرید و فروش صنایع دستی در این استان پهناور همواره راهی برای تامین مخارج خانواده ها بوده و تا امروز نیز ادامه دارد به طور کلی براساس آمارهای موجود صنایع دستی در این استان از لحاظ تامین درآمد خانواده ها پس از کشاورزی و دامداری از موقعیت ویژه ای برخوردار بوده و تقریبا در هر خانه ای می توان حداقل یک بانوی خانه دار را یافت که در کنار خانه داری و کمک به امر کشاورزی و دامداری به ساخت انواع صنایع دستی اشتغال داشته و این هنر اصیل را به فرزندانش نیز آموزش می دهد.

دایره صنایع دستی سیستان و بلوچستان بسیار گسترده و بی نظیر است اما اگر بخواهیم به مهمترین این آثار اشاره کنیم باید قالی بافی، گلیم بافی، چادر بافی، سفره بافی، حصیر بافی، نمد مالی، سوزن دوزی، سکه دوزی، سفال سازی، خراطی و لنج سازی خامه دوزی، سفال، سواس، پریوار دوزی و سوزن دوزی اشاره کنیم که در جایگاه والایی از هنر، نقش و زیبایی جای گرفته اند.

نبود بازارهای تخصصی مشکل اصلی صنایع دستی استان

به هر نقطه ای از ایران که سفر کنیم بی تردید شاهد وجود بازارچه های تخصصی صنایع دستی خواهیم بود اما این موضوع در سیستان و بلوچستان همواره با کم مهری مسئولین امر مواجه بوده و تنها در برخی نقاط شاهد حضور چند مغازه پراکنده هستیم که آنان نیز به طور 100درصدی به کار عرضه صنایع دستی اشتغال نداشته و در کنار دیگر اقدامات خود برخی از انواع آثار ساخته دست صنعتگران هنرمند این استان را به فروش می رسانند.

بازارچه های صنایع دستی علاوه بر اینکه می تواند موجب جذب گردشگران از مناطق مختلف کشور شود می تواند فرصت فروش تولیدهای صنعت‌گران را نیز فراهم کرده و موجب رونق گرفتن کار تولید کنندگان این آثار فاخر شود، به تعبیری دیگر تمرکز این بازارچه ها بر صنایع دستی و شناخته شدن آن ها نقش زیادی در حمایت از تولیدکنندگان دارد.

سیستان و بلوچستان با وجود دارا بودن پتانسیل های بی نظیر در این بخش در گذشته از این مزیت مهم محروم بود و صنعت‌گران برای تولیداتشان مجبور بودند خود بازاریابی کنند اما در سال های اخیر یکی دو بازارچه صنایع دستی در زاهدان ایجاد شده و صنعت‌گران را تا حدی امیدوار به فروش محصولاتشان کرده اما بازهم عدم تمرکز جدی این مناطق بر صنایع دستی موجب شده تا نتوان بر آنها نام بازارچه های صنایع دستی نهاد، بازارچه صنایع دستی حافظ، یکی از آن هاست که اگر چه امکان تمرکز برخی از محصولات صنایع دستی را فراهم کرده اما بازهم بسیاری از آثار فاخر هنرمندان این استان در این مناطق به فروش نرسیده و حتی در میان مردم استان نیز شناخته شده نیست و صنعت‌گران آن گونه که باید نتوانستند محصولات خود را به فروش برسانند و به نتیجه مطلوبی برسند.

قول تاسیس بازارچه تخصصی صنایع دستی

قول ساخت بازارچه های تخصصی صنایع دستی چیزی است که سالهای سال مردم این استان را به خود سرگرم کرده و چند ماهی موجب شادی دل هنرمندان سیستان و بلوچستان شده اما پس از مدتی به فراموشی سپرده می شود.

اواخر آبان ماه سال 95 بود که کامبیز مشتاق گوهری در نشست راهبردی گردشگری استان سیستان و بلوچستان که با حضور رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در استانداری برگزار شد بار دیگر وعده ساخت بازارچه تخصصی صنایع دستی را مطرح کرد و گفت: مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان به زودی بزرگترین و نخستین بازارچه صنایع دستی استان با همکاری شهرداری در زاهدان راه‌اندازی می‌شود.

مدیرکل سابق میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: سیستان و بلوچستان در حوزه تاریخی و گردشگری بسیاری از برندهای جهانی را در خود جای داده که باید برای جهانیان بیان و معرفی شود.

مشتاق گوهری اظهار داشت: راه‌اندازی تورهای گردشگری برای گروه‌های مرجع، ایجاد نمایشاگاه‌های صنایع دستی، برگزاری دوره‌های آموزش صنایع دستی و ساماندهی اقامتگاه‌ها از الویت‌های پیش روی میراث فرهنگی استان در سال جاری است.

تنگه سرحه، اولین بازارچه تخصصی صنایع دستی در استان

در همین رابطه علیرضا جلال زایی در گفت و گو با خبرنگار عصرهامون، با تاکید بر اینکه همه ایران خواهان صنایع دستی سیستان و بلوچستان هستند، اظهار کرد: سوزن دوزی، خامه دوزی، سفال کلپورگان، سواس و پریوار دوزی از جمله مهمترین آثار صنایع دستی سیستان و بلوچستان هستند که با توجه به برخوداری از کیفیت، ترکیب رنگ، نحوه تولید، خلاقیت، نوآوری موفق به کسب نشان ملی مرغوبیت شد شده و دارای نشان یونسکو هستند.

وی افزود: سیستان و بلوچستان جزو استان های نخست کشور در زمینه صنایع دستی است.

مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه متاسفانه هنوز بازارچه تخصصی صنایع دستی در استان نداریم، بیان کرد: اقدامات بسیاری در این زمینه انجام شده اما همچنان بازارچه تخصصی صنایع دستی در استان نداریم و تنها در برخی مناطق همچون بازارچه حافظ صنعتگران ما به عرضه آثار خود مشغول هستند.

وی ادامه داد: برای حل مشکل عرضه صنایع دستی طی صفر معاون اول رئیس جمهور و هیئت همراه صحبت ها و اقدامات خوبی انجام گرفته و حتی تنگه سرحه به عنوان اولین بازارچه تخصصی صنایع دستی در استان معرفی شد تا در مسیر ترانزیتی جنوب شمال این بازارچه تخصصی کار عرضه آثار فاخر هنرمندان این استان را انجام دهد.

جلال زهی با بیان اینکه متاسفانه آنطور که باید صنایع دستی سیستان و بلوچستان دیده نشده است خاطرنشان کرد: بسیاری از افرادی که در بحث توسعه و توانمندی صنایع دستی کار می کنند معیشت شان از همین راه است به همین دلیل ما به عنوان متولی باید زمینه گذار یک اقتصاد معیشتی و یک اقتصاد پایدار در زمینه صنایع دستی برای مردم باشیم.

وی همچنین با تاکید بر اینکه پیگیر افتتاح بازارچه تخصصی صنایع دستی در زاهدان هستیم، گفت: راه اندازی بازارچه دائمی صنایع دستی در زاهدان با مشارکت شهرداری در دستور کار این نهار قرار دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان با بیان این مطلب که صادرات رسمی صنایع دستی نداریم، خاطرنشان کرد: به صورت رسمی چیزی به اسم صادرات صنایع دستی استان نداریم اما به صورت غیررسمی و صادرات چمدانی این مهم انجام شده و حتی یکی از بانوان استان سال گذشته چیزی در حدود 35میلیارد ریال صادرات غیررسمی انجام داده است.

وی اذعان کرد: بزودی سایت فروش صنایع دستی استان برای فروش آثار صنایع دستی در داخل و خارج از کشور راه اندازی می شود.