روشن شدن مشعل گاز راز خاموش سیستان و بلوچستان!؟

جدای از تکرار وعده‌های دولت قبلی در دولت جدید نیز این وعده از سوی استاندار جدید بارها و بارها تکرار شد، در بهمن‌ماه ۹۲ بود که علی اوسط هاشمی استاندار جدید دولت یازدهم در جمع معتمدان، ریش‌سفیدان و قشرهای مختلف مردم در مصلی محمدآباد هامون در سیستان اظهار داشت: خط لوله انتقال گاز از ایرانشهر به مرکز استان تا سال آینده تکمیل و سپس به شهرستان‌های شمالی منتقل می‌شود
زاهدان-سیستان و بلوچستان با در برگیری ۱۱ درصد مساحت کشور تنها استانی است که از نعمت گاز طبیعی محروم بوده و با وجود قول‌های متعدد، روشن شدن مشعل گاز در این استان به رازی خاموش تبدیل شده است.
خبرگزاری مهر-گروه استان‌ها: اگرچه اجرای خط لوله انتقال گاز از عسلویه به شهرستان ایرانشهر در سال ۱۳۸۴ به‌عنوان یکی از مصوبات دور نخست سفر استانی هیئت دولت نهم با عنوان خط لوله صلح امید روشن شدن مشعل گاز در خانه‌های مردم این استان را پرفروغ کرد اما باگذشت ۱۰سال از آغاز این تصمیم روشن شدن مشعل گاز در این استان رازی خاموش باقی‌مانده است.

وعده روشن شدن مشعل گاز رازی خاموش است که بارها و بارها وعده‌های تکرار شدنی را برای مردم سیستان و بلوچستان در پی داشته و با شروع فصل سرما و کمبود گاز مایع داغ نداشت گاز طبیعی در دل مردم تازه می‌شود.

طی چند روز گذشته با اوج گرفتن سرما، مردم این دیار کپسول به دوش ساعت‌های در صفوف طولانی گاز به انتظار می‌نشیند تا شاید با تهیه یک کپسول ۱۱ کیلوئی گرمائی در منزل آنان جاری شود اما افسوس که حق طبیعی آنان در میان وعده‌ها گم‌شده است.

اجرای پروژه خط لوله هفتم سراسری توسط قرارگاه خاتم‌الانبیاء که مقرر بود ظرف مدت سه سال تا چابهار و مرز پاکستان امتدادیافته و از سال ۲۰۱۴ روزانه ۲۱ و یک و نیم میلیون مترمکعب گاز طبیعی به پاکستان صادر کند هنوز به منصه ظهور نرسیده است.

پروژه گازرسانی به سیستان و بلوچستان که از دولت نهم تاکنون به‌عنوان یکی از دستاوردهای مهم دولتمردان و هدیه‌ای تاریخی به مردم این استان لقب گرفت به‌رغم تمامی خبرهایی که از شتاب بخشی این پروژه تاکنون حکایت داشته اما در عمل حرکتی لاک‌پشتی دارد.

تعلل و تأخیر در اجرای پروژه گازرسانی در زمان مقرر و از طرفی افزایش قیمت سوخت مازوت و قطع یارانه کارخانه‌ها بارها کوره‌های تولید کارخانه‌های بزرگ ازجمله سیمان را به خاموشی و یکی از بزرگ‌ترین آب‌شیرین‌کن‌های استان در بندر کنارک را به تعطیلی کشاند.

نبود گاز لوله کشی در استان موجب افزایش هزینه‌های گزاف برای تأمین برق توسط نیروگاه‌های استان و همچنین تأثیر بر سایر واحدهای تولیدی مستقر در شهرک‌های صنعتی و یا کوره‌های آجرپزی شده است.

زنجیره تکراری وعده‌ها

جدای از تکرار وعده‌های دولت قبلی در دولت جدید نیز این وعده از سوی استاندار جدید بارها و بارها تکرار شد، در بهمن‌ماه ۹۲ بود که علی اوسط هاشمی استاندار جدید دولت یازدهم در جمع معتمدان، ریش‌سفیدان و قشرهای مختلف مردم در مصلی محمدآباد هامون در سیستان اظهار داشت: خط لوله انتقال گاز از ایرانشهر به مرکز استان تا سال آینده تکمیل و سپس به شهرستان‌های شمالی منتقل می‌شود.

حدود دو سال از آن وعده می‌گذرد و بارها و بارها که پیگیر موضوع بوده‌ایم نبود بودجه بهانه‌ای بود برای فرار از عدم تحقق این وعده بوده است و این در حالی است که به گفته نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی پروژه گازرسانی در سیستان و بلوچستان مطابق بودجه مصوب در مجلس دارای بودجه کامل بود اما دولت آن را اجرا نکرد که در این راستا استاندار باید روشنگری کند.

حسینعلی شهریاری گفت: مطابق بودجه در سال گذشته قرار بود که از محل تراز مثبت صادرات گاز بودجه گازرسانی استان تأمین شود که علی‌رغم مثبت بودن آن تراز، هیچ‌گونه اقدامی از سوی دولت انجام نشد که این به‌خوبی نشان‌دهنده مظلومیت حق مردم است که در سکوت رسانه‌ای گم‌شده است.

برای تحقق شعار امید در سیستان و بلوچستان قدمی برداشته نمی‌شود

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در بودجه سال ۹۲ و ۹۳ با تلاش نمایندگان استان و رایزنی‌های صورت گرفت و ۳۰۰ میلیارد تومان برای پروژه گازرسانی به شهرهای سیستان و بلوچستان اختصاص پیدا کرد که متأسفانه سایه تحریم‌ها و نبود برنامه‌ریزی این پروژه به سال ۹۳ منتقل شد.

دکتر حسینعلی شهریاری گفت: در بودجه امسال نیز با توجه به تصویب رقم ۳۰۰ میلیارد تومان دولت باقی‌مانده بودجه اخیر را در قاب لایحه به مصوبه افزود و انتظار می‌رفت که امسال حسب بودجه‌های اختصاص‌یافته سالی پر امید برای گاز استان باشد که متأسفانه این مشعل امید روشن نشد.

وی بیان کرد: با رایزنی‌ها و پیش‌بینی‌های صورت گرفته این میزان بودجه باید از محل تراز مثبت صادرات گاز جمهوری اسلامی تأمین تا ۳۰۰ میلیارد تومان برای سیستان و بلوچستان و ۲۰۰ میلیارد تومان برای بخشی از استان هرمزگان اختصاص تا طرح‌ها اجرایی شود.

وی افزود: اما متأسفانه طبق گزارش‌گیری چند روز اخیر از دیوان محاسبات مشاهده شد که دولت درزمینهٔ صادرات گاز بسیار بیشتر از پیش‌بینی‌ها، تراز مثبت داشته اما درزمینهٔ تخصیص بودجه به سیستان و بلوچستان هیچ نگاه مثبتی نداشته است.

رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی افزود: امسال با توجه به تأمین اعتبار این بودجه متأسفانه دولت تنها ۱۵ میلیارد تومان به اجرای طرح‌های گازرسانی به سیستان و بلوچستان اختصاص داد که این فاصله وعده تا عمل دولت را نشان می‌دهد.

وی تأکید کرد: استاندار سیستان و بلوچستان به‌عنوان نماینده عالی دولت باید پاسخگوی این عملکرد باشد و به بهترین شکل به مردم استان که چشم‌انتظار این امیدی که از چند سال پیش در استان ایجادشده، باشد.

وی با اشاره به عدم توجه ویژه وزارت نفت به این طرح افزود: در بودجه ۹۴ از سوی وزارت بودجه‌ای برای این طرح اختصاص پیدا نکرده بود که با رایزنی‌های صورت گرفته در کمیسیون تلفیق مجدداً این بند حذف‌شده را به بودجه برگشت دادیم.

نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی افزود: اگر با نگاه امید قدم به صحنه گذاشتیم باید برای تحقق این امر تلاش کرد و نگاه‌ها را برای توسعه سیستان و بلوچستان پایدار نگاه داشت.

تنها شهر دارای گاز فاقد گاز است

از تعداد ۱۹ شهرستان در سیستان و بلوچستان با جمعیت دو میلیون و ۷۰۰ هزار نفر تنها به ایرانشهر گازرسانی شده است که باگذشت چهار سال از این اتفاق مبارک اما هنوز تعداد زیادی از مردم این شهر از داشتن گاز طبیعی محروم هستند.

باوجوداینکه لوله گاز موسوم به خط صلح از میانه بسیاری از خیابان‌های اصلی شهر ایرانشهر کشیده شده است اما هنوز مردم ایرانشهر و سایر شهرهای استان باوجود هم‌جواری با خط لوله صلح به دنبال خرید کپسول‌های ۱۱ کیلویی گاز هستند و رنج خرید این کپسول‌ها در بازار آزاد و حمل آن را باید به جان بخرند.

باوجوداینکه قیمت هر سیلندر گاز ۶۹ هزار ریال قیمت‌گذاری شده است اما به دلیل ایجاد بازار سیاه و کمبود گاز به‌ویژه در فصل زمستان قیمت یک سیلندر گاز ۱۱ کیلویی از مرز ۱۵ هزار تومان فرا می‌رود که طی چند روز گذشته در پی کمبود شاهد تکرار دردهای مردم بودیم که کپسول به دوش در پی ماشین گاز هفتاد دور در یک روز را در زاهدان تجربه می‌کنند.

 

امیدی که ردی از آن نیست

در مانور تبلیغاتی مسئولان در سیستان و بلوچستان و در مراسمی که در ششم مهرماه امسال در تالار فردوسی دانشگاه سیستان و بلوچستان با حضور وزیر نفت برگزار شد همایش بانام«امضای بزرگ‌ترین قرارداد گازرسانی» در دستور کار قرار گرفت.

بر اساس این قرارداد، عملیات اجرایی گازرسانی به شهرهای سیستان و بلوچستان شامل ۲۶۰ کیلومتر خط لوله ۳۶ اینچ منشعب از کیلومتر ۸۳۹ خط لوله هفتم سراسری از ایرانشهر به سمت زاهدان در دستور کار در چند بخش شامل هفت ایستگاه شیر بین‌راهی، پنج ایستگاه حفاظت کاتد یک، یک ایستگاه فرستنده و یک ایستگاه کنترل فشار، سیستم مخابراتی ولوله گذاری ۲۶۰ کیلومتر خط لوله ۳۶ اینچ منشعب از کیلومتر ۸۳۹ خط لوله هفتم سراسری از ایرانشهر به سمت زاهدان در دستور کار قرار گرفت تا با بهره‌برداری از این پروژه بالغ‌بر ۳۰۰ هزار خانوار شهری و روستایی در زاهدان، چابهار، خاش و زابل از نعمت گاز برخوردار می‌شوند.

این مانور و حرکت لاک‌پشتی اجرای این قرارداد موجی از ناامیدی را در میان مردم به راه انداخت به‌طوری‌که به گفته مردمان زاهدانی که ساعت‌ها در انتظار یک کپسول هستند عنوان می شود که مسئولان از عذاب تهیه سوخت در این استان غافل شدند.

سه فاز برای گازرسانی به سیستان و بلوچستان تعریف‌شده است

مدیرعامل شرکت گاز سیستان و بلوچستان در نشست شورای اداری اخیر به در سالن اجتماعات استانداری برگزار شد طی گزارشی اعلام کرد: طرح گازرسانی به استان در چهار شهر زاهدان، خاش، چابهار کنارک و زابل در مرحله اول گازرسانی تعریف‌شده که افق گازرسانی به این شهرها چهار سال است.

محمدحسن طهرانی مقدم افزود: در مرحله نخست گازرسانی به استان ۳۰۰ هزار خانوار شهری و روستایی بااعتباری بالغ‌بر یک میلیارد و۸۰۰ میلیون دلار گازرسانی می‌شود.

وی بابیان اینکه گازرسانی به شهرها در ابتدا به صنایع و نیروگاه‌ها اختصاص می‌یابد، افزود:از محل مابه‌التفاوت قیمت سوخت گاز و سوخت‌های قدیمی، صرفه‌جویی خوبی در اعتبارداریم که می‌توان از این صرفه‌جویی برای مراحل بعدی این پروژه استفاده کرد.

مدیرعامل شرکت گاز سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه ضمانت تأمین اعتبار گازرسانی به استان را وزارت نفت انجام می‌دهد، گفت: زمانی که گاز به شهرها برسد و همچنین جایگزینی سوخت انجام شود، وزارت نفت اعتبار را به این بخش اختصاص خواهد داد.

به گفته طهرانی مقدم استفاده از منابع اعتباری باید مصوبه شورای اقتصاد را برای اجرای این طرح داشته باشد.

وی افزود: طی دو سال اخیر با اتمام مطالعه گازرسانی به شهرها استان، طرح گازرسانی به شهرها به تصویب شورای اقتصاد رسید که بر اساس آن، شرکت ملی گاز از طریق شرکت مهندسی توسعه (متولی اجرای این طرح) خطوط انتقال گاز را به مناقصه شرکت مهندسی نفت و گاز «کی سون» برنده مرحله اول مناقصه قرارداد که پس از تنظیم تفاهم‌نامه و امضای موافقت‌نامه با حضور وزیر نفت، در سیستان و بلوچستان توسط شرکت کی سون و شرکت ملی گاز عملاً این پروژه در فاز اجرایی قرار گرفت.

مدیرعامل شرکت ملی گاز سیستان و بلوچستان افزود: در موافقت‌نامه‌ای که بین شرکت کی سون و شرکت ملی گاز استان منعقدشده است سه فاز برای گازرسانی به شهرهای استان سیستان و بلوچستان تعریف‌شده است.

وی اضافه کرد: فاز اول گازرسانی به شهر زاهدان که شامل اجرای خط ایرانشهر به زاهدان است به همراه خط لوله‌ای که کار می‌شود فیبر نوری که جزء استانداردهای ملی گاز است هم‌جهت کارهای مخابراتی همراه خط لوله دفن می‌شود.

طهرانی مقدم با اشاره به اینکه انشعاب گازرسانی ابتدا به نیروگاه زاهدان است، گفت: هدف از اجرای خط لوله؛ در اولویت نخست گازرسانی به نیروگاه‌ها و صنایع در مرکز سیستان و بلوچستان است و سپس گاز شهری در اختیار شهروندان است.

وی گفت: مرحله اول گازرسانی ۱۴۲میلیون دلار شامل ۷۵ درصد کل پروژه است که از این محل اعتبار تأمین خواهد شد.

به گفته این مدیر استانی، فاز دوم طرح گازرسانی به چابهار و خود شهر زاهدان است که علاوه بر خطوط انتقال بین‌شهری خود شهرها هم در این طرح قرارگرفته‌اند.

وی گفت: در سال ۹۳ نیروگاه گازی بمپور مورد بهره‌برداری از گاز طبیعی قرار گرفت و از همان محل هم تأمین مالی خط لوله ایرانشهر انجام که از این طریق دو هزار و ۸۰۰ میلیون لیتر گازوئیل صرفه‌جویی شد.

مدیرعامل شرکت گاز سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه نیروگاه بخار ایرانشهر برای سال ۹۴-95 پیش‌بینی‌شده بیان کرد: خط ایرانشهر-چابهار به لحاظ اهمیت بالا برای استان ازلحاظ صنایع فولاد و آب‌شیرین‌کن هزینه زیادی را برای اجرای خط مصرف می‌کند.

وی همچنین ضمن بیان اینکه فاز سوم گازرسانی به خاش و زابل است، گفت: خط انتقال خاش ۹۰ کیلومتر با قطر ۱۶اینچ است که شبکه‌گذاری شهر خاش، روستاهای خاش و بعدازآن خط زابل است که از زاهدان به زابل حدود ۸۰ کیلومتر خط با قطر ۳۶ اینچ و از دوراهی زابل ۱۲۰ کیلومتر خط ۲۰ اینچ است که تأمین مالی در این قسمت فاز، ۳۱۳میلیون دلار اعتبار پیش‌بینی‌شده و حدود۱۷.۱۴درصد پروژه را پوشش می‌دهد.

طهرانی مقدم افزود: درمجموع با اجرای فاز سوم گازرسانی هزار و ۸۲۵ میلیون دلار معادل ۹درصد کل خانوار استان تحت پوشش طرح گازرسانی قرار می‌گیرند.

مدیرعامل شرکت ملی گاز استان بیان کرد: مابقی شهرهای استان در مرحله دوم گازرسانی قرار می‌گیرد که در حال حاضر مطالعات نیک شهر، قصرند، نوک‌آباد، سراوان و مهر ستان در حال انجام است که نتایج آن به ستاد ارسال خواهد شد.

وی ضمن بیان اینکه طبق آخرین گزارش تا پایان آبان ۱۹درصد پیشرفت در طرح گازرسانی به استان انجام‌شده، گفت: در حال حاضر ۶۰کیلومتر لوله به محل حمل شده که در این مرحله پیش‌بینی‌شده تا اوایل سال ۹۶ گاز در شهر زاهدان داشته باشیم و خانه‌های مردم از گاز شهری گرم شود.

دومینوی وعده ها به کجا ختم می‌شود؟

مردم سیستان و بلوچستان که یک دهه خود را درگیر این دومینو می‌بینند در پی حرکت لاک‌پشتی اجرای طرح گازرسانی به شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان همچنان امیدی برای گرمایش خانه‌هایش در پی گاز شهری ندارند و منتظرند که شعار امید مطرح‌شده در فضای سیاسی فعلی در جای‌جای استان روزی معنا پیدا کند