‘بیش از چهار هزار ایرانی’ در سیستان و بلوچستان شناسنامه ندارند
خبرگزاری مهر به نقل از یعقوب جدگال، از نمایندگان استان سیستان و بلوچستان در مجلس ایران گزارش کرده است که نزدیک به ۴ هزار و ۵۰۰ نفر که گفته شده است تبعه ایران هستند، در آن استان شناسنامه ندارند و به همین دلیل، از حقوق قانونی خود محروم شده‌اند.
کودکان افراد بدون شناسنامه هم نمی‌توانند شناسنامه داشته باشند و به همین دلیل از حق تحصیل محروم می‌شوند
آقای جدگال گفته است: “پدران بدون شناسنامه و عدم‌ثبت ازدواج‌ها، هر دو مانع ثبت به موقع ولادت نوزاد می‌شود و همه‌روزه به آمار افراد بدون هویت (در منطقه) می‌افزاید.”
در گزارش خبرگزاری مهر آمده است که در چند دهه اخیر، عواملی همچون نبود نمایندگی ثبت احوال در نقاط دورافتاده، دوری از مرکز شهرستان، بیسوادی و ناآگاهی از مزایای شناسنامه و زایمان در منزل یا بیابان، باعث شده است هزاران نفر در استان سیستان و بلوچستان ایران مدرکی قانونی به عنوان سند هویتی خود نداشته باشند.
در این گزارش آمده است که برخی افراد فاقد شناسنامه در منطقه بیش از ۵۰ سال دارند و چون مدرکی برای اثبات ایرانی بودن خود در اختیار ندارند، تا حد ممکن سعی می‌کنند محدوده محل زندگی خود را ترک نکنند، چون “خروج آنها و دستگیری توسط نیروهای انتظامی بدون شک آنها را با دردسر جدی مواجه می‌کند.”
داشتن شناسنامه به عنوان یک مدرک هویتی در ایران برای برخورداری افراد از خدماتی همچون دریافت یارانه، بیمه و حتی تحصیل در مدارس ضروری است. اما خبرگزاری مهر گزارش کرده است که چون افراد بدون شناسنامه نمی‌توانند برای فرزندان خود مدرک هویتی بگیرند، این کودکان هم از تحصیل محروم می‌شوند و در نهایت، “ناچار تن به کار می‌دهند.”
گزارش شده است که به دلیل همجواری استان سیستان و بلوچستان ایران با کشورهای پاکستان و افغانستان، بیم آن می‌رود که برخی اتباع آن کشورها در ایران ساکن شوند و به دنبال کسب هویت ایرانی باشند، به همین دلیل، نهادهای مسئول، روند ثبت هویت ایرانی برای ساکنان منطقه را به گونه‌ای سختگیرانه دنبال می‌کنند.
ازدواج با اتباع کشورهای دیگر و ثبت نشدن سند ازدواج از دیگر دلایل محروم ماندن گروهی از کودکان این منطقه از داشتن شناسنامه خوانده شده است، از جمله علی ریگی، یکی از اتباع ایران که شناسنامه هم دارد، گفته است که چون همسرش تبعه افغانستان است، بعد از تولد هر یک از فرزندانش “باید میلیون‌ها تومان صرف آزمایشات ژنتیکی” کند تا بتواند هویت او را ثابت کند و برایش شناسنامه بگیرد.
آقای ریگی گفته است که سه نفر از پنج فرزندش شناسنامه دارند، ولی نتوانسته است هزینه‌های آزمایش و دریافت شناسنامه برای دو فرزند دیگرش را تامین کند و به همین دلیل، آنها شناسنامه ندارند.
گزارش شده است که برای “افراد مشکوک‌التابعه، ازمایش دی‌ان‌ای پیش‌بینی شده است”، ولی حتی در مواردی، انجام این آزمایش برای دادن شناسنامه به کودکانی که پدرانشان شناسنامه ایرانی دارند هم اجباری شده است.
با این حال، به نقل از محمد نظامی اردکانی، رئیس سازمان ثبت احوال ایران آمده است که تا پایان امسال، مشکل تمام پرونده‌های افراد بدون شناسنامه در استان سیستان و بلوچستان حل خواهد شد.
