سیستان و بلوچستان؛ رتبه نخست فقر مسکن در ایران

نتایج پژوهشی که وزارت راه و شهرسازی ایران انجام داده است، نشان می‌دهد که دست‌کم یک سوم خانوارهای ایرانی امکان برخورداری از حداقل‌های یک مسکن مناسب را ندارند.
راساس نتایج این پژوهش، استان سیستان و بلوچستان رتبه نخست فقر مسکن را دارد. نزدیک به دو سوم (۷۳ درصد) خانوارهای این استان زیر خط فقر مسکن قرار دارند. این گزارش می‌افزاید؛ ۵۳ درصد خانوار‌ها در استان هرمزگان، ۳۶ درصد در استان بوشهر و ۳۳ درصد در استان‌های ایلام و کرمان امکان تامین یک مسکن مناسب را ندارند. همچنین ۳۱ درصد خانوارها در استان خوزستان و ۲۹ درصد در استان‌های لرستان و یزد زیر خط فقر مسکن قرار دارند.

خانوارهای زیرخط فقر مسکن در ۲۳ استان بیش از ۲۰ درصد برآورد شده، در حالی‌که تنها در پنج استان تهران، گیلان، فارس، چهارمحال و بختیاری (۲ درصد) و مازندران (۳ درصد) جمعیت زیر خط فقر مسکن تک رقمی است. براساس این پژوهش حداقل هزینه مسکن ماهیانه یک خانوار چهار نفره ساکن در تهران، به عنوان گران‌ترین شهر برای هزینه‌های مسکن ۵۳۲ هزار تومان و برای یک خانوار چهار نفره در استان ایلام که خانوار‌ها کمترین هزینه مسکن را می‌پردازند، ۱۱۵ هزار تومان برآورد شده است. مشاور طرح مسکن اجتماعی در یادداشتی که در هفته‌نامه تجارت فردا – ۷ آذر – منتشر شد، داده‌های این پژوهش را مربوط به سال ۹۱ دانسته و نوشته بود که جمعیت زیر خط فقر از سال ۹۱ به بعد دوباره روند افزایشی داشته است.

به گفته محمدرضا فرهادی‌پور، خانوارهای دهک‌های درآمدی اول تا سوم، فاقد امکان برخورداری از مسکن مناسب هستند. به گفته او، ۴۸ درصد از جمعیت سیستان و بلوچستان در دهک نخست قرار دارند، در حالی که در تهران تنها هفت درصد خانوار‌ها در دهک درآمدی نخست قرار دارند. براساس گزارش هزینه – درآمد خانوار‌ها، سهم هزینه مسکن در خانوارهای شهری ۴۴ درصد است. پیش از این عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی گفته بود که ۱۸ میلیون نفر از جمعیت ایران بد مسکن هستند. به گفته او ۱۱ میلیون نفر در ایران حاشیه نشین هستند.

این در حالی است که برخی از کار‌شناسان اجتماعی جمعیت حاشیه‌نشین در ایران را نزدیک به ۲۰ میلیون نفر برآورد می‌کنند. وزارت راه و شهرسازی وعده کرده بود که با اجرای طرح مسکن اجتماعی، امکان دسترسی به مسکن مناسب برای خانوارهای کم درآمد را فراهم کند. اما مشاور علمی این طرح گفته است که اجرای آن نیاز به یک برنامه‌ریزی ۱۰ ساله دارد