گزارش سخنگوی حزب مردم بلوچستان به کنگرهی چهارم حزب در آگست ۲۰۱۹
مردم بلوچ همواره تحت سرکوب و نقض مستمر و شدید حقوق بشر بودهاند که دامنهی این سرکوب را میشود در حوزههای مختلف سیاسی، اجتماعی، تاریخی، فرهنگی، اقتصادی و عدم امنیت فیزیکی مشاهده نمود. در کنار اینها، محیط زیست بلوچستان بخصوص در منطقهی سیستان بیشترین آسیب را دیده است.
زنان بلوچ همواره در معرض آزار و اذیت بوده و تحت تبعیض مضاعف هستند. تبعیضهای اجتماعی جامعهی مردسالار و قوانین مذهبی و ارتجاعی زن ستیز رژیم ایران عرصه را بر آنها تنگ نموده است. به عنوان نمونه میتوان به تجاوزهای جنسی سازمان یافتهای اشاره نمود که در شهرستان ایرانشهر اتفاق افتادهاند؛ که رسانهای شدن گوشهای از آنها تنها آب شدن قلهی کوه یخ بود: تعدادی زیادی از دختران بلوچ مورد تجاوز جنسی سازمان یافته قرار گرفتهاند که بیشتر آنها از ترس فشارهای اجتماعی و مقامات امنیتی ایران موضوع تجاوز یا هتک حرمت به خود را رسانهای ننمودهاند: چرا که متجاوزین از افراد وابسته به نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران بودهاند. پروسهی دادرسی و رسیدگی به پروندهی دختران ایرانشهر شفاف نیست و افکار عمومی در جریان جزئیات آن قرار نمیگیرد…
تنها زمانی میشود شاهد برطرف شدن تبعیضهای جنسیتی بود که قوانین حقوق شهروندی، حقوق برابر زنان با مردان را تأمین کنند و زنان در همهی عرصههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شرکت فعال داشته و در کنار مردان با حقوق برابر و بدون تبعیض کار و فعالیت نمایند.
رژیم توتالیتر مذهبی ایران تبعیض و ستم مذهبی را تشدید نموده و ادیان و مذاهب غیر شیعی (اثنی عشری) را از حقوق پایهای آنها محروم نموده است. جامعهی بلوچستان به دلیل تفاوتهای مذهبی و دارا بودن اکثریت سنی همواره مورد غضب حاکمان شیعهی ایران بوده است. سیاستهای تمامیت خواهانهی دولت ایران و حمایتهای آن از بخشی از اهل تشیع بلوچستان و استفادهی ابزاری از آنها در جهت شیعه گستری و استخدام شمار زیادی از آنها در سازمانهای امنیتی به منظور سرکوب اهل سنت بلوچستان سبب تنشهای مذهبی فراوانی در میان جامعهی بلوچستان شده است. این سیاست جمهوری اسلامی و همچنین سرکوب اعتراضات مسالمت آمیز اهل سنت باعث شده است که تعدادی از جوانان مستأصل اهل سنت به سوی گروههای رادیکال مذهبی سوق داده شوند. در واقع جمهوری اسلامی خود خواهان این شکل از جنگ و ستیز بوده و در موارد زیادی آن را تسهیل نموده است؛ تا از یک سو با گسیل نیروهای سرکوبگر خود و ایجاد قرارگاههای نظامی و دیوارکشیهای مرزی فضای بلوچستان را امنیتیتر کند و از سوی دیگر مبارزات مدنی مساوات طلبانهی مردم بلوچستان را به انحراف بکشاند. آزادی بیان، اندیشه و اعتقاد سرکوب میشود و دگراندیشان مورد تعقیب و اذیت و آزار قرار میگیرند.
برطرف شدن تبعیضات مذهبی و تأمین آزادی بیان مستلزم ایجاد سیستمی سکولار، لیبرال و دموکراتیک بر بنیاد آزادی اندیشه، مذهب و بیان هستند.
رژیم ایران در جهت تضعیف جامعهی بلوچ از هیچ وسیلهای دریغ ننموده است؛ چشم انداز بازار کار برای زنان و مردان بلوچ تیره و تار بوده و جامعهی بلوچستان را دچار یأس مضاعف نموده است- این امر نتیجهای جز تحلیل رفتن پتانسیلهای مربوط به نیروی انسانی تحصیلکردهی بلوچستان نداشته است.
سلب حیات از مردم بلوچ به بهانههای متفاوت به شکل اعدام یا کشتارِ خارج از قانون به بخشی از هویت حاکمان ایران در بلوچستان تبدیل شده است، به شکلی که بلوچستان به شکارگاهی برای کشتار مردم بلوچ توسط نیروهای مسلح ایران شامل سپاه پاسداران، بسیج، مرصاد، سازمانهای اطلاعاتی و نیروهای انتظامی رژیم ایران بدل گشته است.
با وجود اینکه رژیم دینسالار و شوونیستی ایران با همهی قوا در پی درهم شکستن استقامت هویتی و فرهنگی، تشخص سکولار و ساختار اجتماعی جامعهی بلوچستان بوده است، اما این جامعه همچنان بر بقای خویش اصرار نموده و نَستوه و خستگی ناپذیر، حقوق قانونی ملی و فرهنگی خود را به عنوان یک ملت برابر با دیگر ملتهای ایران مطالبه میکند.
در شرایطی که دولتهای ایران همهی مساعیِ خود را در جهت ممانعت از هرگونه سازماندهی درونیِ اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در بلوچستان متمرکز نمودهاند، حزب مردم بلوچستان با هدف توانمندسازی جامعهی بلوچستان و عقب راندن هژمونی طلبی حاکمیت کنونی ایران اقدام به سازماندهی مبارزات دموکراتیک نموده است که نتیجهی آن آگاهی روزافزون جامعهی بلوچستان نسبت به حقوق پایمال شدهشان توسط دولتهای سرکوبگر بوده است.
حزب مردم در نزدیک به دو دهه از فعالیت خود ثابت نموده است که حزبی قابل اعتماد برای مردم بلوچستان بوده و از مواضع بنیادین خویش که بر دستیابی مردم بلوچستان به حقوق برابر انسانی و حاکمیت ملی آنها استوار بودهاند عقب ننشسته و پیگیر مسائل بلوچستان در سطح کشور و جوامع بینالمللی بوده است. به همین دلایل میتوان گفت که تشکیل این حزب در سپتامبر ۲۰۰۳ در پروسهی مبارزات ملی مردم بلوچستان یک اتفاق مهم است- برای اولین بار در بلوچستان غربی یک حزب ملی بنیاد نهاده شد که توانایی فعالیت سیتماتیکِ مستمر و گام به گام را داشت.
حزب مردم بلوچستان به منظور گسترش و عمق بخشیدن به مبارزات و فعالیتهای سیاسی در برخی زمینهها نوآوری نموده و پیشگام بوده است. ارتباطات بینالمللی و بسط و گسترش فعالیتهای مدنی مسالمت آمیز از جمله فعالیتهای پیگیر آن بودهاند.
در حالی که شدید ترین نوع خفقان و سانسور توسط رژیم ایران در بلوچستان حاکم شده است، فعالیتهای سیاسی، حقوق بشری و رسانهای حزب به صورت مستقل، و تأثیر متقابل و موثر آنها بر یکدیگر در پیشبرد مبارزات مردم نقشی اثرگذار داشتهاند.
حزب مردم بلوچستان در جهت اطلاع رسانی و مطرح نمودن شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعهی بلوچستان، تبیعضهای شدید و گستردهی موجود در آن، و سرکوب مردم توسط دولت ایران، با سازمانهای حقوق بشری بینالمللی و همچنین کشورهای آزاد و دموکراتیک به طور سیستماتیک ارتباط برقرار کرده و آگاهی رسانی نموده است.
دستیابی مردم بلوچستان به حاکمیت ملی مبارزهای چند جانبه و گام به گام را میطلبد که حزب مردم بلوچستان بر این اساس عمل نموده است.
در این گزارش به فعالیتهای سنوات گذشتهی حزب به شکلی اجمالی پرداخته میشود:
سازماندهی سیاسی و مبارزات مردم بلوچستان
برای اولین بار بخش عمدهی مبارزات مبتنی بر حاکمیت ملی مردم بلوچستان به طور مشخص از نمایندگی سیاسی برخوردار شدهاند و همزمان مبارزات سازمان یافتهای با هدف تغییر رژیم جمهوری اسلامی و شکل دهی به ساختار سیاسی آیندهی ایران در جریان است.
لازمهی دستیابی به حقوق مردم بلوچستان فراهم نمودن زمینهها و ساز و کارهای دموکراتیک است که خود مستلزم سرنگونی رژیم و گذار به دموکراسی میباشند.
بخشهای متفاوت اپوزیسیون بر اساس پایگاههای مختلف اجتماعی، نگرشها و ایدئولوژیهای سیاسی خود اهداف متفاوتی را دنبال میکنند. اتحاد این نیروها با در نظر داشت تفاوتهای عمده و مطالبات بنیادیشان نیاز به فعالیت مداوم و ارتباط مستمر دارد، بدین جهت حزب مردم بلوچستان با نگرش و عملکردی ابجیکتیو با نیروهای موثر و مطرح اپوزیسیون، به شکلی سیستماتیک و پیگیرانه همکاری داشته و با تشکلات همسو که هدف استراتژیکی آنها مبتنی بر حقوق برابر ملی و همزیستی مسالمت آمیز است، سعی در ایجاد اتحاد عملهای متفاوت کرده و در این جهت عمل مینماید. این اتحادها با توجه به ماهیت گروههای تشکیل دهنده و با هدف دستیابی به مطالبات حداقلی و حداکثری صورت پذیرفتهاند.
حزب مردم بلوچستان از بنیانگذاران کنگرهی ملیتهای ایران فدرال است، که در سال ۲۰۰۵ تأسیس شد. این کنگره اتحادی از احزاب، سازمانها و تشکلات متعلق به ملتهای خارج از حاکمیت است. کنگرهی ملیتهای ایران فدرال اتحادی استراتژیک است که هدف مهم آن هماهنگی و سازماندهی نیروهای سیاسی متعلق به ملتهای خارج از حاکمیت است که برای رسیدن به حاکمیت ملی و تأمین حقوق برابر مبارزه میکنند.
حزب مردم بلوچستان همراه با احزاب همسو و متحدان استراتژیک خود در پیگیری سیاست اتحاد عمل خویش، پس از نشستها و مذاکرات پی در پی و طولانی در سال ۲۰۱۶ “شورای دموکراسی خواهان ایران” را بنا نهادند. پس از آن و در سال ۲۰۱۸ اتحادی از ده سازمان سیاسی ایران با نام “همبستگی برای آزادی و برابری” شکل گرفت. حزب مردم بلوچستان در شورای گذار دموکراتیک نیز نمایندگی دارد و همکاری میکند. شورای گذار دموکراتیک که به زودی اعلام موجودیت خواهد کرد، متشکل از شخصیتهای فعال سیاسی است که برای فراهم نمودن امکان گذار مسالمت آمیز از جمهوری اسلامی فعالیت مینمایند. حزب مردم همچنین با سازمانهای دیگری که متعلق به ملتهای خارج از حاکمیت هستند اما عضو اتحادهای مذکور نیستند ارتباطاتی سیستماتیک داشته و برای هماهنگی فعالیتها با آنها همکاری میکند. برای اولین بار در بلوچستان غربی یک حزب فراگیر ملی و دموکراتیک پا به عرصهی فعالیت نهاده که ارتباطات وسیع و چند جانبه دارد.
هدف نهایی حزب فراهم نمودن امکان مشارکت مردم بلوچستان در تصمیم گیری برای ساختار سیاسیای است که حاکمیت ملی مردم بلوچستان را پس از سرنگونی جمهوری اسلامی، در سیستم اداری، حاکمیت مشترک دوگانه و خودمختاری درونی بر اساس حق تعیین سرنوشت تأمین کند.
فعالیتهای بینالمللی
با تلاش و اقدام حزب مردم، بلوچستان در ژوئن ۲۰۰۵ به عضویت “سازمان ملتها و مردمان بدون نماینده” (یو ان پی او) پذیرفته شد. حزب با بهره گیری از امکانات این سازمان به شکل موثری موفق به آگاه ساختن سازمانهای بینالمللی از جمله مراکز سازمان ملل در ژنو و نیویورک، اتحادیهی اروپا، کشورهای دموکراتیک و سازمانهای حقوق بشری از سرکوب مردم بلوچ و نقض حقوق بشر توسط رژیم دین سالار و شونیستی ایران شده است.
در راستای فعالیتهای بینالمللی، حزب مردم با همکاری یو ان پی او جلسات و کنفرانسهای گوناگونی در سازمان ملل و پارلمانهای کشورهای اروپایی و آمریکا ترتیب داده، یا به چنین جلساتی دعوت شده است.
در جهت اطلاع رسانی مستقیم ملاقاتهای گوناگونی توسط نمایندگان حزب با مقامات وزارتخانههای خارجهی کشورهای دموکراتیک و نمایندگانی از مجالس آنها صورت پذیرفته است که به عنوان مثال میتوان از آمریکای شمالی و کشورهای اروپای مرکزی مانند آلمان، انگلیس، ایتالیا، بلژیک، فرانسه، دانمارک و هلند نام برد.
سیاست پراگماتیک حزب و تناسب آن با فرهنگ سیاسیِ لیبرال- دموکراتیک و اثبات توانمندیها در جهت پیشبرد سیستماتیک پروسههای کاری چنان اعتباری به حزب مردم بلوچستان بخشیدهاند که موجب جلب اعتماد ملتهای متفاوت عضو سازمان یو ان پی او شده است. به همین دلیل است که نمایندهی حزب دو بار به ریاست این سازمان انتخاب شده است.
در اعتراض به نقض مداوم حقوق بشر در بلوچستان، و با هدف آگاهی افکار عمومی تظاهرات زیادی در کشورهای اروپایی ترتیب داده شده است که به عنوان نمونه میتوان از تظاهرات سالانهی حزب به مناسبت روز جهانی حقوق بشر در دهم دسامبر هر سال نام برد. حزب مردم بلوچستان با بهره گیری از رسانههای اجتماعی در حال اطلاع رسانی مداوم به مردم بلوچستان و جهان در ارتباط با سرکوب مردم بلوچ و نقض گستردهی حقوق بشر بوده است.
حزب مردم بلوچستان با توجه به حجم فعالیتهای اپوزیسیون ایران در کشور آلمان، در کنار شرکت در کنفرانسها، سمینارها و نشستهای اپوزیسیون، تظاهرات اعتراضی گوناگونی را جهت آگاهی افکار عمومی آلمان در شهرهای بزرگ آن از قبیل برلین، کلن و فرانکفورت برگزار کرده است.
این که برای اولین بار یک سازمان سیاسی از بلوچستان به منظور مطرح نمودن مسائل بلوچستان در سطح جهانی به شکلی سیستماتیک با جامعهی جهانی در ارتباط بوده است، تنها بخشی از فعالیتهای پیشروانهی حزب مردم بلوچستان محسوب میگردد. در نتیجهی این فعالیتها جامعهی جهانی از وضعیت بلوچستان و سرکوبهای مداوم و تمام عیار رژیمهای ایران در بلوچستان و خواست مردم بلوچ برای تعیین سرنوشت خود آگاه شده است.
سخن پایانی
پیش از تشکیل حزب مردم بلوچستان در سال ۲۰۰۳ شناخت کمتری از موقعیت و وضعیت بلوچستان، و نقض گستردهی حقوق بشر مردم بلوچ توسط دولت ایران در سطح داخلی، منطقهای یا بینالمللی وجود داشت. با فعالیتهای حزب درک بهتری از نقض حقوق بشر مردم بلوچستان در میان افکار عمومی مردم ایران، سازمانها و فعالان سیاسی، منطقه و جهان به وجود آمده است. قبل از تأسیس حزب، مردم بلوچستان از نمایندهای مصمم و پیگیر که بتواند در شرایط متفاوت تصمیمات مقتضی را در مورد دستیابی به حاکمیت ملی و حق تعیین سرنوشت اتخاذ کند برخوردار نبودند، اکنون این کمبود جبران شده است. امروز بخش سیاسی جامعهی بلوچستان که برای حاکمیت ملی و حق تعیین سرنوشت مبارزه میکند، با وجود حزب مردم بلوچستان، نمایندهای مطرح و عملگرا دارد که برای تغییر رژیم و شکل دهی به ساختار سیاسی آیندهی ایران بخش مهم و تأثیرگذاری از مذاکرات و تصمیم گیریها است.